Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze – pierwszy sąd międzynarodowy, powołany na mocy porozumienia zawartego 8.08.1945 r. w Londynie między Francją, USA, Wielką Brytanią i ZSRR w celu osądzenia za zbrodnie wojenne przeciwko pokojowi i przeciwko ludzkości głównych zbrodniarzy wojennych europejskich państw Osi z okresu II wojny światowej. Do porozumienia przystąpiło 19 państw, w tym Polska. Umożliwiło to wysłanie na proces norymberski polskiej delegacji, która przedłożyła materiały dowodowe, wspierające oskarżenie, zwane polskim aktem oskarżenia. Do porozumienia był dołączony statut MTW, który regulował ustrój i procedurę Trybunału, organizację prokuratury oraz przepisy prawa formalnego i materialnego. Dokonano też zapisu, że w razie potrzeby mogą zostać ustanowione dalsze trybunały, których ustrój, uprawnienia i procedura będą jednakowe i oparte na statucie MTW. Siedzibą MTW był Berlin, miejscem rozprawy – Norymberga. Skład MTW – czterech sędziów (Henri Donnedieu de Vabres z Francji, Geoffrey Lawrence z Wielkiej Brytanii, Francis Biddle z USA, Iiona Nikitczenko z ZSRR) mianowanych przez mocarstwa. Wyroki zapadały większością trzech głosów. Oskarżał komitet złożony z przedstawicieli czterech mocarstw. Rozprawa była prowadzona w językach: angielskim, rosyjskim, francuskim i niemieckim. Akt oskarżenia został złożony MTW 18.10.1945 r., rozprawa rozpoczęła się 20.11.1945 r., zakończyła 31.08.1946. Wyrok ogłoszono 30.09. i 1.10.1946 r., był on ostateczny i niezaskarżalny. Skazano 12 oskarżonych na karę śmierci, trzech – na dożywotnie więzienie, dwóch – na 20 lat więzienia, jednego – na 15 i jednego – na 10 lat więzienia, a cztery organizacje hitlerowskie uznano za przestępcze. Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 11.12.1946 r. potwierdziło zasady statutu i wyroku Trybunału, uznając je za obowiązujące normy prawa międzynarodowego.

© Treść hasła pochodzi z serwisów wiedzowych PWN; zobacz sam: Encyklopedia PWN, Słowniki języka polskiego i Słowniki obcojęzyczne.