W XIX w. oraz później, w okresie międzywojennym na terenie Pieszyc mieszkało zaledwie kilka osób pochodzenia żydowskiego. Sytuacja zmieniła się w chwili uruchomienia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Gross Rosen, który dysponował licznymi filiami rozsianymi po całym terenie — zwłaszcza w powiatach dzierżoniowskim i wałbrzyskim. Wśród więźniów spory odsetek stanowiła ludność żydowska. Obóz w Gross Rosen przeżyło ok. 15 tys. więźniów żydowskiego pochodzenia, w tym 7 tys. Żydów polskich. Część z nich pozostała na Dolnym Śląsku, w tym w Pieszycach[1.1].

W Pieszycach powstał Komitet Żydowski, który podlegał pod Wojewódzki Komitet Żydowski powołany 17.07.1945 r. w Dzierżoniowie (Rychbachu),  a od 1946 r. we Wrocławiu. Komitet Żydowski w Pieszycach zarejestrował do końca lipca 1945 r. 470 Żydów. 05 lipca 1945 r. przybyła do Pieszyc grupa 150 dzieci żydowskich z przeniesionego z Lublina domu dziecka[1.2].

Od stycznia 1946 r. wraz z napływem repatriantów z ZSRR, zaczęła gwałtownie wzrastać liczba ludności żydowskiej w Pieszycach. Zaczęło również rozkwitać życie polityczne, m.in. jedną Bund posiadał tam Komitet Miejski. W połowie 1946 r. w tamtejszym Komitecie było zarejestrowanych 2168 osób pochodzenia żydowskiego. Pod względem ludności Żydzi byli drugą po Niemcach grupą narodowościową na tym terenie[1.3].

Po pogromie kieleckim w lipcu 1946 r., stopniowo zaczęła spadać liczba Żydów w mieście. Do tego stanu przyczyniła się też sytuacja międzynarodowa — powstanie państwa Izrael w 1948 r., co wzmocniło tendencje emigracyjne wśród tutejszej ludności żydowskiej.  W 1948 r. zarejestrowanych w Komitecie Żydowskim było już tylko 1075 osób.  Od połowy lat 50., na wskutek emigracji, w Pieszycach pozostało kilkuset Żydów.

W wyniku kampanii antysemickiej w latach 1967–1968 i emigracji pomarcowej z Polski, społeczność żydowska w Pieszycach przestała faktycznie istnieć. Na początku lat 70. w mieście pozostało jedynie kilka osób, które z czasem niemal całkowicie zasymilowały się ze społecznością polską[1.4].

Bibliografia:

  • Kęsik J., Goliński M., Ziątkowski L., Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku, Toruń 2002
  • Szaynok B., Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945–1950, Wrocław 2000

 

Print
Fußnoten
  • [1.1] Szaynok B., Ludność żydowska na Dolnym Śląsku 1945–1950, Wrocław 2000, s. 64.
  • [1.2] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Wojewódzki Komitet Żydowski, sygn. 5, Sprawozdanie ogólne z działalności WKŻ 1945–1949.
  • [1.3] Kęsik J., Goliński M., Ziątkowski L., Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku, Toruń 2002, s. 156
  • [1.4] Kęsik J., Goliński M., Ziątkowski L., Pieszyce od czasów najdawniejszych do końca XX wieku, Toruń 2002, s. 162.